1. Wprowadzenie

Ponieważ społeczna konstrukcja męskości zyskała wiele uwagi, w literaturze naukowej pojawia się coraz więcej pogłębionych badań wskazujących, iż męskość nie jest łatwa do zdefiniowania (Mackenzie et. al., 2017; Huppatz and Good win, 2013; Golding &Foley, 2017), jako że praktyki związane z płcią zmieniają się pod wpływem narracji historycznych, a także struktur społecznych, politycznych i gospodarczych (Connell& Messerschmidt, 2005; Creighton & Oliffe, 2010) oraz że męskość hegemoniczna jest często reprezentowana przez ustalone stereotypy i struktury, które wpływają na to, w jaki sposób mężczyźni myślą i działają w odniesieniu do ich rozumienia co to znaczy „być mężczyzną” (Mackenzie et. al., 2017). Tak więc, odnosząc się do modułu 2, łączenia depresji u mężczyzn z wykonywaniem pracy i samobójstwem kładzie się nacisk na ukierunkowane programy promocji zdrowia psychicznego, potwierdza potrzebę zrozumienia płci jako liczby mnogiej, relacyjnej, wielowymiarowej i głęboko kontekstowej (Johnson & Repeta, 2012).

Stereotypy na temat męskości takie jak: siła, brak emocji, agresja, utrzymanie rodziny i ograniczone zaangażowanie w zadania domowe ulegają zmianie i wielu badaczy twierdzi, że męskość staje się coraz bardziej „inkluzywna”; bardziej egalitarna, nietradycyjna i aktywna we włączaniu i przyjmowaniu kobiecych atrybutów, wartości i praktyk, które dotychczas były stereotypowo uznawanych za kobiece (Anderson, 2009; Mackenzie, et al., 2017; Huppatz i and Goodwin, 2013; Golding & Foley, 2017). Inni badacze sugerują, że chociaż zmiany te są oczywiste, to nie są one rozległe i miały niewielkie znaczenie dla zmian strukturalnych relacji między płciami, a tak naprawdę mogą być one sposobem na utrzymanie tych ustalonych relacji w neoliberalnym krajobrazie ekonomicznym (Bridges & Pascoe, 2014; Mackenzie, et al., 2017).

Mackenzie, et al. (2017, 1225) twierdzi, że takie zmiany w praktykach hegemonicznych są powolne, w szczególności dla różnych grup wiekowych, ponieważ są one osadzone w ponadczasowych strukturach społecznych. W tym kontekście władza patriarchalna wpływa na wielu mężczyzn (choć z pewnością nie wszystkich), nie powinniśmy myśleć, że podtrzymywanie hegemonicznej męskości, jest często świadomą decyzją lub procesem; częściej jest to element znacznie mniej świadomej formy codziennej praktyki (Robertson, 2007). Nie oznacza to, że mężczyźni osiągają hegemoniczną moc, ale często istnieje ukryty bodziec do urzeczywistniania tej mocy ze względu na zbiorowe korzyści jakie otrzymują mężczyźni.

W przeciwieństwie do kobiet, które uczestniczą w najróżniejszych dziedzinach życia publicznego, prywatnego i rodzinnego, uczenie się mężczyzn odbywa się głównie w nieformalnych przestrzeniach społeczności. Mianowicie, dominujący męski kapitał determinuje męskie (auto-) wykluczenie tak, że mężczyźni nie są skłonni uczestniczyć w społecznościach uczących się (np. instytucje edukacyjne), które są często sfeminizowane. Analiza badań przeprowadzonych w projekcie „Old Guys” sugeruje potrzebę męskich klubów, męskich warsztatów, męskich przestrzeni i działań, a nawet przestrzeni dla bezpiecznych domów, w których mężczyźni mogą się ze sobą komunikować (Reynolds et. al., 2015), gdzie będą się wzajemne wspierać i gdzie mogą się samoorganizować oraz redefiniować kapitał męski, wzmacniając tym samym pozycję starszych mężczyzn (Hanlon, 2012; Ribeiro, Paúl i Nogueira, 2007; Carragher i Golding, 2015; Huppatz i Goodwin, 2013; Jelenc Krašovec i Radovan, 2014). W Portugalii potrzeba ta była jeszcze bardziej widoczna,  z powodu niskiego lub bardzo niskiego poziomu wykształcenia i umiejętności czytania i pisania wśród mężczyzn. We wszystkich krajach partnerskich projektu „Old Guys” potrzeba ta była głównie spowodowana czynnikami społecznymi, w szczególności ubóstwem i niskimi emeryturami, które uniemożliwiają godne życie.

2. Bezpieczne przestrzenie I wspólne zainteresowania

Przykłady dobrych praktyk z Australi: The Albany Speedway, The Gascoyne Dash

W Australii powstały dwie organizacje sportów motorowych, które stanowią doskonałą platformę dla nieformalnego uczenia się dla jej członków. Wcześniej uczenie się i edukacja w innych formach były niedostępne lub nieodpowiednie dla mężczyzn w odniesieniu do ich oczekiwań i zainteresowań. Aby mogli uczestniczyć w wydarzeniu publicznym i wnieść swój wkład w publiczne wydarzenie, konieczne było nieformalne uczenie się w społeczności, a duża część tego uczenia się odbywała się poprzez uczestnictwo i działanie. Te dwie organizacje stanowią bezpieczną przestrzeń dla mężczyzn z różnych środowisk, którzy mają podobne zainteresowania motoryzacyjne.  Mężczyźni stali się aktywnymi członkami społeczności, wnosząc swoją aktywnością bardzo dużo  wydarzeń w swoich społecznościach.

Odzwierciedlić

Czy możesz zastanowić się nad wspólnymi zainteresowaniami, którymi mogą się dzielić mężczyźni w twojej społeczności?

• Golding, B. (2009). Older men’s lifelong learning: Common threads/sheds. In J. Field, J. Gallacher & R. Ingram (Eds.), Researching transitions in lifelong learning (pp. 65-75). London: Routledge.
• Golding, B. (2010). The big picture on men’s (and boy’s) learning. Australian Journal of Adult Learning, 50(1), 54-74.
• Golding, B., Brown, M., Foley, A., & Harvey, J. (2009). Men’s learning and wellbeing through community organisations in Western Australia. Report to Western Australia Department of Education and Training. Ballarat: University of Ballarat.

Linki internetowe:

• Albany Motor Speedway
• "The Dash" website

3. Mężczyźni i chłopcy: Upowszechnianie umiejętności

Tekst ten koncentruje się na uczeniu się międzypokoleniowym (starsi mężczyźni i młodzi chłopcy) w nieformalnych środowiskach. Analizuje i kwestionuje wąskie definicje pojęcia: uczenie się „osób starszych” oraz uczenia się „międzypokoleniowego”. Podkreśla znaczenie zdolności mężczyzn do bycia osobami o współczesnym światopoglądzie, jednocześnie czerpiąc z głębokiej wiedzy i mądrości pochodzącej z życiowych doświadczeniach, a także z kulturowych, narodowych i rdzennych tradycji uczenia się. W artykule przedstawiono międzypokoleniowe relacje, w których mężczyźni jako nieformalni mentorzy, dzielą się umiejętnościami i rozwijają znaczące relacje z młodymi ludźmi, którzy są niezaangażowani we wspólnotę „męskich warsztatów” (Golding & Foley, 2017).

Obejrzyj wideo “Whyalla Men’s Shed”: 

4. Rozwój kreatywności I wyobraźni

Przykład dobrej praktyki z Portugalii: Fundação Serralves

Władze Porto, chciały podnieść świadomość oraz wiedzę obywateli odnośnie sztuki współczesnej, architektury, krajobrazu oraz kluczowych, obecnych i przyszłych, problemów z jakimi zmaga się obecnie społeczeństwo. Chcieli zaangażować jak najwięcej obywateli i dlatego też powstał otwarty program dla ochotników. Wolontariusze korzystają ze szkoleń kulturowych i rozwoju umiejętności w celu wykonywania różnych zadań. Poza tym powstał program o nazwie "Wolontariat Seniora", który jest skierowany do osób starszych i przyczynia się w szczególności do rozwoju kreatywności i wyobraźni, zdobywania wiedzy i zwiększenia poziomu pewności wolontariuszy.

Odzwierciedlić

Dzieci są często postrzegane jako twórcze istoty z dużą wyobraźnią, ale kiedy dorastamy, to często zapominamy o pielęgnowaniu wyobraźni i kreatywności. Jak można zachęcić osoby starsze do  kreatywnego myślenia? Czy prowadzisz w swojej społeczności jakiś projekt artystyczny, który promowałby kreatywność i wyobraźnię wśród osób starszych? 

Linki internetowe:

• http://www.serralves.pt/en/ 
• http://www.serralves.pt/webmail/2012/Voluntariado_senior/Voluntariado_senior_1.html 

5. Znaczenie tradycji w społecznościach wiejskich

Przykłady dobrych praktyk w Słowenii: Klub szachowy Gorišnica, Stowarzyszenie plantatorów winorośli i owoców Vitomarci

Poza aktywnością w społeczności lokalnej, możliwością spotkań i dzieleniem się doświadczeniami, członkostwo w stowarzyszeniach, działających w społecznościach wiejskich, oferuje osobom starszym możliwość kontynuowania i kultywowania lokalnej tradycji. Był to jeden z ważnych motywów dla mężczyzn w społecznościach wiejskich uczestniczenia w stowarzyszeniach. Mężczyźni w społecznościach miejskich angażują się i są uczestnikami różnych stowarzyszeń, organizacji, gdyż  często daje im to na możliwość wykonywania i pokazywania swoich osiągnięć. Ponieważ stowarzyszenia te organizują zajęcia dla własnych członków, bycie członkiem stowarzyszenia w społeczności może być ważnym czynnikiem aktywizacji, socjalizacji i uczenia się.

Czy możesz podać przykład tradycji, szczególnie znanej w twojej społeczności, którą starsze osoby chciałyby kontynuować? Czy tradycja i kreatywność/innowacja są ze sobą spójne? Czy znasz jakieś przykłady ilustrujące twoje opinie na ten temat?

Bibliografia: 

Šegula, S. (2016). Older men learning in rural communities – municipalities Gorišnica and Sveti Andraž v Slovenskih goricah. Diploma thesis, Ljubljana: Faculty of Arts.

6. Zaangażowanie mężczyzn w program społeczny ukierunkowany na mężczyzn

Photo by Foto Sushi on Unsplash

7. Równouprawnienie starszych ludzi I współpraca międzygeneracyjna

Przykład dobrej praktyki z Estonii: Järva-Jaani schronisko dla starych pojazdów

W mieście Järva-Jaani nie ma prawie żadnych starszych mężczyzn, którzy nie mieliby nic wspólnego ze ‘schroniskiem’ dla starych pojazdów, w tym starych samochodów, ciężarówek, traktorów, transportu wojskowego, sprzętu drogowego i straży pożarnej. Członkowie przebudowali kilka pomieszczeń, dając im nową funkcjonalność (na przykład używają budynku nieczynnej straży pożarnej jako sauny). Osoby starsze często dzielą się swoją wiedzą z młodszymi ludźmi, więc wspólną częścią tej pracy jest uczenie się międzypokoleniowe.

Odzwierciedlić:

Gdzie w twojej społeczności można zidentyfikować uczenie się międzypokoleniowe? Jaką wiedzę mają starsi mężczyźni, którą mogą podzielić się z młodszym pokoleniem?

Link do strony internetowej: 

Järva-Jaani Stare schronisko technologiczne